Prospekcja w Lean to zdolność przewidywania i przygotowywania się na zmiany, zanim jeszcze nadejdą. To nie tylko refleksja o tym, co dzieje się tu i teraz, ale przede wszystkim świadome planowanie przyszłości organizacji. Podczas odsłonięcia agendy Lean TWI Summit 2026, Wiktor Wołoszczuk podkreślił: „Adaptacja to tu i teraz. Prospekcja to patrzenie w przyszłość.” I trudno o lepsze podsumowanie tego, dlaczego prospekcja jest dziś niezbędna każdej firmie, która chce rozwijać kulturę ciągłego doskonalenia.
Czym jest prospekcja w Lean?
Prospekcja w Lean to zdolność organizacji do:
-
wychwytywania trendów i zmian rynkowych,
-
przewidywania możliwych scenariuszy przyszłości,
-
przygotowywania działań, które pozwolą wyprzedzić konkurencję.
W odróżnieniu od adaptacji, która skupia się na reagowaniu na bieżące wydarzenia, prospekcja wymaga spojrzenia dalekosiężnego. To trochę jak różnica między kierowcą, który reaguje dopiero wtedy, gdy zobaczy przeszkodę na drodze, a tym, który patrzy kilkaset metrów dalej i już teraz planuje manewr.
Dlaczego prospekcja jest kluczowa w Lean Management?
Lean od zawsze był utożsamiany z eliminacją marnotrawstwa i optymalizacją procesów. Jednak w XXI wieku to już za mało. Samo „odchudzanie” procesów nie wystarczy, jeśli organizacja nie ma wizji, w jakim kierunku zmierza.
Prospekcja w Lean wnosi do kultury ciągłego doskonalenia nową jakość, ponieważ:
-
umożliwia proaktywne działanie, zamiast reaktywnego gaszenia pożarów,
-
wspiera strategiczne myślenie i długoterminowy rozwój,
-
pozwala lepiej łączyć Lean z innowacją i nowymi technologiami, takimi jak sztuczna inteligencja.
Prospekcja a innowacja i sztuczna inteligencja
Trudno mówić dziś o prospekcji bez odniesienia do innowacji i AI. Firmy, które potrafią wykorzystać narzędzia predykcyjne, analitykę danych czy symulacje oparte na sztucznej inteligencji, zyskują przewagę nie tylko w planowaniu, ale też w eksperymentowaniu.
Przykład z przemysłu:
Producent komponentów samochodowych wdrożył systemy oparte na AI, które analizowały dane produkcyjne i prognozowały awarie maszyn. Dzięki temu udało się zredukować przestoje o 25% w ciągu roku. To właśnie prospekcja w praktyce – przewidywanie problemów, zanim się pojawią, i przygotowanie odpowiednich działań.
Prospekcja jako jedna z Sześciu Supermocy Lean
W Leantrix nazywamy prospekcję jedną z Sześciu Supermocy (Higher Powers), które wspierają budowę kultury ciągłego doskonalenia. Fundamentem Lean nie są narzędzia, ale postawy i zdolności, które umożliwiają organizacjom adaptację i rozwój.
Każda z supermocy odpowiada na inne wyzwania współczesnego świata biznesu. Prospekcja jest szczególna, bo łączy teraźniejszość z przyszłością. To dzięki niej liderzy mogą lepiej zrozumieć cel, do którego dążą, i świadomie rozwijać organizację.
Six Higher Powers
Jak rozwijać prospekcję w organizacji?
Rozwój prospekcji w Lean można zacząć od kilku prostych działań:
-
Budowanie nawyku analizy trendów – regularne przeglądy zmian technologicznych i rynkowych.
-
Scenariuszowe planowanie przyszłości – tworzenie kilku możliwych wariantów rozwoju i ćwiczenie reakcji.
-
Eksperymentowanie i testowanie – wdrażanie pilotaży, które pozwalają szybko sprawdzić, co działa.
-
Wykorzystanie danych i AI – nie tylko jako modnego dodatku, ale realnego narzędzia wspierającego decyzje.
Case study – prospekcja w branży medycznej
Jeden z naszych partnerów z sektora medycznego postawił sobie pytanie: jak zmienią się oczekiwania pacjentów za 5 lat? W ramach warsztatów prospekcyjnych zespół opracował kilka scenariuszy: wzrost telemedycyny, większe oczekiwania co do personalizacji usług i rosnącą presję kosztową.
Efekt? Organizacja już dziś inwestuje w rozwiązania cyfrowe i przygotowuje standardy pracy, które będą odpowiadały przyszłym potrzebom pacjentów. To właśnie przykład, jak prospekcja pozwala nie tylko reagować, ale też budować przewagę konkurencyjną.
Podsumowanie – prospekcja jako warunek przetrwania
Prospekcja w Lean to coś więcej niż modny termin. To realna supermoc organizacji, które chcą nie tylko przetrwać, ale i rozwijać się w świecie przyspieszających zmian.
Nie wystarczy doskonalić procesy tu i teraz. Trzeba spojrzeć w przyszłość, zrozumieć nadchodzące wyzwania i przygotować organizację na nie już dziś.
Właśnie dlatego podczas Lean TWI Summit 2026 tak mocno stawiamy na Higher Powers. Bo kultura ciągłego doskonalenia nie opiera się na narzędziach, ale na zdolnościach i postawach, które pozwalają ludziom i organizacjom wspólnie rosnąć.
Jestem popularyzatorem Lean Management oraz programu Training Within Industry. Jestem praktykiem. Współtworzę wiele startupów. Od 2015 roku jestem CEO w Leantrix - czołowej firmie z zakresu konsultingu Lean w Polsce, która począwszy od 2024 roku organizuje jedną z największych konferencji poświęconych szczupłemu zarządzaniu w Polsce - Lean TWI Summit. Od 2019 roku jestem CEO w firmie Do Lean IT OU zarejestrowanej w Estonii, która tworzy software etwi.io używany przez kilkadziesiąt firm produkcyjnych i usługowych w Europie i USA.
