Pytanie jak prowadzić startup powraca coraz częściej nie tylko wśród młodych przedsiębiorców, ale także w dojrzałych organizacjach. W dynamicznym świecie biznesu startupowe podejście przestało być zarezerwowane wyłącznie dla małych firm technologicznych. Coraz więcej dużych organizacji stara się czerpać inspiracje z kultury startupowej – zwinności, szybkości działania i zdolności do eksperymentowania.
Świetnym przykładem jest tutaj Apple pod przywództwem Steve’a Jobsa. Jobs potrafił zbudować jedną z największych firm świata w oparciu o kulturę, która bliższa była startupowi niż tradycyjnej korporacji.
Jak prowadzić startup według Steve’a Jobsa?
W jednym z nagrań Steve Jobs opowiada o tym, jak działał Apple. W jego wizji nie było miejsca na komitety sterujące, wielopoziomowe struktury decyzyjne czy rozbudowaną biurokrację. Firma działała jak startup – prościej, szybciej i bardziej elastycznie.
Apple pod jego przywództwem funkcjonowało jako organizacja oparta na:
-
Zaufaniu do ludzi – pracownicy mieli poczucie odpowiedzialności i swobody działania.
-
Szybkim podejmowaniu decyzji – unikanie zbędnych procedur pozwalało reagować szybciej niż konkurencja.
-
Nacisku na innowacje – ciągłe poszukiwanie nowych rozwiązań było ważniejsze niż perfekcyjne dopracowywanie starych.
-
Klanowej kulturze współpracy – każdy miał poczucie przynależności do większej misji.
To podejście można świetnie zinterpretować w kontekście modelu OCAI (Organizational Culture Assessment Instrument), gdzie dominującymi kulturami są adhokracja (innowacyjność, eksperymentowanie) i klanowość (zaufanie, wspólnota, praca zespołowa).
Jak prowadzić startup w dojrzałej organizacji?
W Leantrix często rozmawiamy o tym, jak utrzymać startupowy charakter działania, mimo że firma ma już ponad 10 lat. Podczas jednej z wewnętrznych sesji Hoshin Kanri, którą przeprowadziliśmy z zespołem, zaczęliśmy od obejrzenia nagrania ze Steve’em Jobsem.
Okazało się, że wiele z jego myśli nadal jest dla nas aktualnych:
-
w podejmowaniu decyzji nadal cenimy szybkość,
-
stawiamy na zaufanie i partnerskie relacje,
-
unikamy nadmiernej biurokracji,
-
patrzymy na rozwój przez pryzmat wiedzy, wartości i ludzi, a nie tylko finansów.
Kiedy analizowaliśmy naszą tablicę Obeya, z uśmiechem zauważyliśmy, że znacznie bliżej nam do klanowości i adhokracji niż do kultur typowo rynkowych czy hierarchicznych. I to daje nam energię do działania.
Komitety i biurokracja – czy zawsze są złe?
Warto zaznaczyć, że w wielu firmach komitety pełnią istotną rolę:
-
pozwalają dzielić zadania i odpowiedzialności,
-
dostarczają strategicznego wsparcia,
-
zapewniają nadzór merytoryczny i komunikację między działami.
Jednak nadmiar komitetów i formalnych struktur potrafi zabić ducha innowacyjności i szybkość działania. Startupowa lekcja od Apple pokazuje, że kluczowe jest znalezienie równowagi – korzystanie z wiedzy eksperckiej tam, gdzie to konieczne, ale bez dławienia kreatywności i spontaniczności.
Jak prowadzić startup w praktyce – trzy lekcje dla liderów
Zaufanie zamiast kontroli
Budowanie startupu opiera się na zaufaniu do zespołu. Ludzie podejmują lepsze decyzje, jeśli czują, że mają realny wpływ na firmę.
Szybkość zamiast perfekcji
Startupy wygrywają, bo potrafią działać szybko i uczyć się na błędach. Jobs wielokrotnie powtarzał, że ważniejsze od unikania porażek jest szybkie wyciąganie z nich wniosków.
Kultura współpracy zamiast silosów
Startup to nie zestaw działów, które ze sobą rywalizują, ale społeczność, która razem pracuje nad jednym celem. Dlatego tak istotne jest wzmacnianie klanowej kultury pracy.
Podsumowanie – jak prowadzić startup w świecie dużych firm?
Historia Apple pod rządami Steve’a Jobsa to najlepsza lekcja tego, jak prowadzić startup. Nawet ogromna firma może działać w duchu zaufania, szybkości i innowacyjności.
Zamiast rozbudowanych komitetów i hierarchicznych struktur – liczy się prosta organizacja, oparta na odpowiedzialności i misji. Tak też tworzymy KaizenUp, czy etwi.
W Leantrix wierzymy, że taki sposób myślenia daje energię i pozwala tworzyć wartość, która wykracza poza liczby w Excelu. To dzięki temu mamy siłę dzielić się wiedzą i organizować wydarzenia, które łączą ludzi, idee i praktykę Lean.
Jestem popularyzatorem Lean Management oraz programu Training Within Industry. Jestem praktykiem. Współtworzę wiele startupów. Od 2015 roku jestem CEO w Leantrix - czołowej firmie z zakresu konsultingu Lean w Polsce, która począwszy od 2024 roku organizuje jedną z największych konferencji poświęconych szczupłemu zarządzaniu w Polsce - Lean TWI Summit. Od 2019 roku jestem CEO w firmie Do Lean IT OU zarejestrowanej w Estonii, która tworzy software etwi.io używany przez kilkadziesiąt firm produkcyjnych i usługowych w Europie i USA.
