Czym jest near miss, a czym jest wypadek? Bezpieczeństwo pracy to fundament każdej dobrze zarządzanej organizacji. W tym kontekście często pojawia się pojęcie near miss – termin, który bywa niedoceniany, a odgrywa ogromną rolę w zapobieganiu wypadkom.
W tym artykule wyjaśnimy czym jest takie zdarzenie, jaka jest jego rola w zarządzaniu bezpieczeństwem, jak rozróżnić je od wypadku, a także jak wykorzystać to pojęcie w praktyce dzięki metodom takim jak TWI Job Safety czy rozwiązaniom opartym na sztucznej inteligencji, jak aplikacja KaizenUp.
Czym jest near miss?
Near miss (po polsku: zdarzenie potencjalnie wypadkowe) to sytuacja, w której mogło dojść do wypadku, ale ostatecznie nie doszło do obrażeń ani strat materialnych.
Przykład:
-
Pracownik potknął się o źle odłożoną paletę, ale utrzymał równowagę → near miss.
-
Pracownik potknął się o tę samą paletę i złamał nogę → wypadek.
Różnica między near miss a wypadkiem
Near-miss to zapowiedź wypadku. Samo zdarzenie pokazuje, że w środowisku pracy istnieją warunki, które mogą doprowadzić do faktycznych szkód. Wypadek (ang. accident) to sytuacja, w której faktycznie dochodzi do urazu lub szkody.
Różnica między zdarzeniem potencjalnie wypadkowym a wypadkiem to najczęściej tylko kwestia czasu. Jeżeli nie usuniemy przyczyn near-missów, prędzej czy później skończą się one wypadkiem.
Dlaczego near-miss jest tak ważny?
Rejestrowanie i analizowanie takich zdarzeń pozwala wychwycić słabe punkty w procesie zanim dojdzie do faktycznego wypadku. Organizacje, które zachęcają pracowników do zgłaszania near-missów, budują kulturę zaufania i otwartej komunikacji. To podstawa skutecznego systemu BHP. Każde zgłoszenie near-miss to szansa na usprawnienie metod pracy, wprowadzenie dodatkowych zabezpieczeń lub lepszych procedur.
TWI Job Safety
Mało kto wie, że program TWI Job Safety został rozwinięty po II wojnie światowej przy dużym udziale Toyoty. Jego celem było uczenie liderów pierwszej linii, jak identyfikować zagrożenia i minimalizować ryzyko.
Od początku przyjęto jedno założenie: za bezpieczeństwo w obszarze odpowiada przełożony, a nie dział BHP.
W TWI Job Safety, po zidentyfikowaniu zagrożeń, przełożony analizuje je w duchu ciągłego doskonalenia, rozważając pięć kategorii rozwiązań:
-
Eliminacja – całkowite usunięcie zagrożenia.
-
Zastąpienie – użycie bezpieczniejszych metod lub materiałów.
-
Środki techniczne – wprowadzenie dodatkowych zabezpieczeń.
-
Rozwiązania wizualne – oznaczenia, tablice, sygnały ostrzegawcze.
-
Środki ochrony osobistej – jako ostatnia linia obrony.
Zdarzenia potencjalnie wypadkowe a nowe technologie
Dziś organizacje mogą wykorzystywać narzędzia cyfrowe, które wspierają analizę zdarzeń potencjalnie wypadkowych. W aplikacji KaizenUp, po opisaniu stanu obecnego i zidentyfikowaniu zagrożeń, sztuczna inteligencja sama podpowiada możliwe rozwiązania, zgodnie z pięcioma krokami TWI Job Safety. To ogromne wsparcie dla przełożonych pierwszej linii – bo pozwala szybciej reagować, uczyć się i doskonalić procesy.
Praktyka – przykład
Wyobraźmy sobie, że pracownik zauważył niezabezpieczony kabel na przejściu.
-
Jeśli zgłosi to jako near-miss, przełożony może od razu wprowadzić działania naprawcze (oznaczenie, zabezpieczenie kabla, zmiana organizacji pracy).
-
Jeśli problem zostanie zignorowany, wcześniej czy później ktoś się potknie i dojdzie do wypadku.
Podsumowanie
To zdarzenie potencjalnie wypadkowe – sygnał ostrzegawczy, którego nie wolno lekceważyć. Różnica między taki zdarzeniem a wypadkiem to często tylko kwestia czasu.
Dlatego tak ważne jest, aby:
-
zgłaszać i analizować wszystkie zdarzenia BHP,
-
budować kulturę bezpieczeństwa,
-
wykorzystywać metody TWI Job Safety i nowoczesne narzędzia takie jak KaizenUp.
Bo bezpieczeństwo pracy to nie tylko unikanie wypadków – to element ciągłego doskonalenia organizacji. A poniżej film, który pokazuje że near miss może doprowadzić do wypadku.
Jestem popularyzatorem Lean Management oraz programu Training Within Industry. Jestem praktykiem. Współtworzę wiele startupów. Od 2015 roku jestem CEO w Leantrix - czołowej firmie z zakresu konsultingu Lean w Polsce, która począwszy od 2024 roku organizuje jedną z największych konferencji poświęconych szczupłemu zarządzaniu w Polsce - Lean TWI Summit. Od 2019 roku jestem CEO w firmie Do Lean IT OU zarejestrowanej w Estonii, która tworzy software etwi.io używany przez kilkadziesiąt firm produkcyjnych i usługowych w Europie i USA.
