Theory of Constraints (TOC), czyli Teoria Ograniczeń, to metoda zarządzania opracowana przez dr. Eliyahu M. Goldratta, która koncentruje się na identyfikacji i eliminacji największego ograniczenia (wąskiego gardła) w systemie. TOC zakłada, że każda organizacja ma przynajmniej jedno ograniczenie, które ogranicza jej zdolność do osiągania celów, takich jak zysk, jakość czy terminowość dostaw.
Zamiast optymalizować wszystkie procesy, TOC skupia się na tym jednym elemencie, który najbardziej ogranicza przepływ i efektywność – i to jego trzeba udrożnić w pierwszej kolejności.
TOC została po raz pierwszy opisana w książce „Cel” (The Goal) autorstwa Eli Goldratta. Książka, napisana w formie powieści biznesowej, zrewolucjonizowała myślenie o zarządzaniu produkcją, pokazując, jak ograniczenia wpływają na cały system i jak niewielkie zmiany w kluczowych punktach mogą przynieść ogromne korzyści.E
TOC opiera się na kilku kluczowych zasadach:
Każdy system ma przynajmniej jedno ograniczenie (constraint)
Ograniczenie determinuje maksymalną wydajność systemu
Poprawa czegokolwiek poza ograniczeniem nie przynosi znaczących rezultatów
Wydajność systemu = wydajność ograniczenia
Proces usprawniania według TOC opiera się na Pięciu Filarach Zmiany (Five Focusing Steps):
Zidentyfikuj ograniczenie – znajdź, co blokuje przepływ w Twoim procesie
Wykorzystaj ograniczenie – maksymalnie wykorzystaj obecne możliwości
Podporządkuj wszystko ograniczeniu – zsynchronizuj procesy pod kątem ograniczenia
Rozbuduj ograniczenie – zwiększ jego przepustowość
Wracaj do początku – szukaj nowego ograniczenia
Ważne: TOC to proces ciągłego doskonalenia – kiedy jedno ograniczenie zostanie wyeliminowane, pojawi się kolejne.
Temat TOC omawiany jest podczas Lean TWI Summit 2026 we Wrocławiu w dniach 9-10 czerwca. W tych dniach w Polsce występować będzie Rami Goldratt – syn Eli Goldratta, CEO w Goldratt Consulting.
Leantrix wraz z Goldratt Consulting będzie rozwijać TOC w Polsce łączac najlepsze praktyki Lean Management, Training Within Industry z Teorią Ogrniaczeń.
Umów się z nami na bezpłatną konsultację. Zadaj nam dowolne pytanie związane z Twoimi wyzwaniami, a my pomożemy znaleźć rozwiązanie.
