Obecny rynek pracy należący do pracownika rzuca wiele wyzwań firmom produkcyjnym. Jednym z poważniejszych skutków takiego stanu jest zwiększona rotacja pracowników produkcyjnych. W obliczu spadającego z miesiąca na miesiąc bezrobocia, niektóre firmy na rynku polskim zmagają się z rotacją pracowników rzędu 100%, co w teorii oznacza, że w ciągu roku wymieniona została cała kadra jednokrotnie. Nieustanne procesy rekrutacyjne, szkolenia pracowników i długie okresy dochodzenia do pełnej wydajności sprawiają, że działy produkcyjne nie mogą w pełni liczyć na stabilizację. Przekłada się to istotnie na obniżenie ogólnej efektywności. Zastanawiający jest fakt, że problem rotacji najczęściej dotyczy pracowników nowo zatrudnionych. Często odchodzą oni z pracy już w ciągu dwóch pierwszych tygodni od zatrudnienia. Przyczyn takiej rotacji jest wiele, na podstawie tak zwanych „exit interview” (wywiadów z pracownikami odchodzącymi z pracy) można stwierdzić, że do najczęściej wymienianych należą wysokie wymagania dotyczące efektywności oraz nieefektywne szkolenia stanowiskowe. Jak poradzić sobie z taką sytuacją? Odpowiedzią na te pytanie jest niewątpliwie program Training Within Industry (TWI).
Dlaczego Program TWI?
Celem powstania programu TWI w USA było przygotowanie amerykańskich przedsiębiorstw produkcyjnych do masowej rotacji pracowników. W latach 40 ubiegłego wieku rząd amerykański zdał sobie sprawę z konieczności przystąpienia do II Wojny Światowej. Wiązało się to z poborem wojskowym wielu mężczyzn pracujących w przemyśle. Ich miejsce w fabrykach zaczęły zajmować kobiety, a szkolenie TWI miało skutecznie pomóc doświadczonym brygadzistom w ich wdrożeniu. Program od czasów powstania, po dzień dzisiejszy skutecznie działa w obszarach zwiększania poliwalencji pracowników, skrócenia czasu wdrożenia pracowników do pełnej efektywności, czy też zmniejszenia liczby błędów pracowników.
Budowa Programu TWI:
- TWI Instruowanie Pracowników (TWI IP) – rozwija umiejętności tworzenia standardów pracy i instruowania pracowników,
- TWI Metody Pracy (TWI MP) – rozwija umiejętności analizy procesów i doskonalenia metod pracy,
- TWI Relacje z Pracownikami (TWI RP) – rozwija umiejętności interpersonalne pracowników oraz umiejętności rozwiązywania problemów międzyludzkich.
Wszystkie trzy metody oparte są na cyklu Deminga i posiadają cztery kroki pokazujące pracownikom w jaki sposób należy je stosować w praktyce. Tabela A, przedstawia zestawienie metod z cyklem Deminga.
Tabela A Zestawienie metod TWI z Cyklem Deminga
Szkolenie TWI IP w walce z rotacją pracowników
Z uwagi na problem rotacji pracowników występujący obecnie w polskich zakładach produkcyjnych najistotniejszą metodą we walce z nim jest TWI Instruowanie Pracowników. Decydujący wpływ na decyzję o odejściu z pracy ma pierwszy kontakt pracownika z produkcją. Szkolenie TWI pozwala wdrożyć nowo-zatrudnionych poprzez przeprowadzenie ustandaryzowanego instruktażu stanowiskowego.
Wdrożenie pracownika na stanowisko pracy odbywa się w czterech krokach zobrazowanych w Tabeli B. Pierwszym krokiem jest przygotowanie ucznia. Kluczowym aspektem w tej części jest redukcja stresu, który często towarzyszy nowym pracownikom. W drugim kroku Instruktor pokazuje pracę trzykrotnie omawiając Główne Kroki, Wskazówki i Przyczyny. Uczeń wówczas aktywnie przygląda się procesowi co pozwala na jego zapamiętanie. Trzeci krok metody poświęcony jest praktykowaniu zadania przez uczącego się. Poza wykonaniem pracy musi on ją jeszcze opowiedzieć dzieląc na Główne Kroki, Wskazówki i Przyczyny. To sprawia, że pracownik jest nie tylko wstanie poprawie wykonać pracę, ale co ważniejsze świadomie znając konsekwencje błędów jakie może popełnić. Szkolenie TWI w ostatnim kroku charakteryzuje się nadzorowaniem pracy przez instruktora. Ma on za zadanie sprawdzać ucznia w określonych odstępach czasu i wspierać go w realizacji zadania produkcyjnego.
Poprzez szkolenie TWI, jesteśmy w stanie ustandaryzować proces przekazywania wiedzy.. Szkolenie TWI ma jednak ważniejszy aspekt, czyli skuteczność, ponieważ łączy on w sobie elementy omawiania, pokazywania i praktykowania pracy w jego trakcie. Gdy szkolenie TWI jest zakończone pracownik jest w stanie sam wykonać zadanie produkcyjne poprawnie. Długość takiego instruktażu zależna jest od procesu i wacha się w przedziale od 15 minut do niekiedy ponad godziny. Pomimo wydłużonego czasu instruktażu, szkolenie TWI pozwala na osiągnięcie pełnej sprawności w czasie o około ¼ krótszym niż w przypadku innych form.
Tabela B Szkolenie TWI IP – metoda.
Instrukcja pracy podstawą szkolenia TWI
Do przeprowadzenia instruktażu zgodnie z metodą TWI niezbędne jest opracowanie standardu pracy, który pełni rolę ściągi dla instruktora. W odróżnieniu od metod, które nie bazują na dokumentach, szkolenie TWI ogranicza możliwość pominięcia elementu procesu. Instruktorzy przeprowadzający szkolenie z pamięci, często nie przekazują wiedzy dotyczących rutynowych czynności, ponieważ są one ich nawykami. Z punktu widzenia ucznia, brak takich informacji zdecydowanie pogarsza jakość instruktażu. Przykładowy standard Instrukcji pracy zgodny z TWI znajduje się na rysunku 1. Widać wyraźnie podział na Główne Kroki, Wskazówki i Przyczyny co wspiera instruowanie pracowników zgodnie z ideą Training Within Industry. Instrukcje pracy TWI dostępne są dla ucznia dopiero po szkoleniu. TWI nie pozwala na uczenie się z instrukcji, ponieważ są tam tylko krótkie hasła zrozumiałe dopiero po treningu. Jest to rozwiązanie pokayoke wymuszające przeprowadzenie instruktażu stanowiskowego. Interakcja pomiędzy instruktorem, a uczniem w TWI IP jest priorytetem. Bez szkolenia instruktorów nie jesteśmy w stanie skutecznie wdrożyć tej metody w obszarze produkcyjnym.
Rysunek 1 Przykład instrukcji TWI
Szkolenie TWI – podsumowanie
Wyzwania stojące przed menadżerami produkcji coraz częściej dotyczą zagadnień związanych z ludźmi. Jeśli chcemy notować lepsze rezultaty w zakresie produktywności i brakowości musimy rozwijać pracowników. Niezależnie od tego czy wprowadzamy usprawnienia technologiczne czy procesowe, za każdym razem wiąże się to z przeszkoleniem kadry. Na obecnym rynku pracy coraz trudniej o wykwalifikowanego pracownika. Bardziej konkurencyjne stają się te firmy, które skuteczniej potrafią wdrażać i rozwijać zatrudnionych. TWI to program, który powstał w wyniku potrzeby przystosowania osób nie związanych z przemysłem do pracy w zakładach produkcyjnych. Pomimo że liczy sobie już ponad 70 lat, nadal jest skuteczny. Technologia od czasów II wojny światowej zmieniła się diametralnie, lecz to w jaki sposób przyswajamy wiedzę jest nie zmienne. To sprawia, że Program TWI w niemalże niezmiennej formie należy do najskuteczniejszych metod rozwijania ludzi w przemyśle i usługach.
Autor: Kamil Müller
Artykuł został opublikowany w czasopiśmie Kaizen nr 3/2019 (czerwiec – lipiec)
Praktyk programu Training Within Industry i Lean Management.
Wykłada na Wyższej Szkole Bankowej we Wrocławiu. Jest autorem i współautorem kilku pozycji literaturowych poświęconych programowi TWI.
Obecnie pełni funkcję partnera zarządzającego w firmie LeanTrix, jak i master Trenera Na Europę. Dodatkowo zaangażowany jest w projekty takie eTWI System i Lean Community
Prowadził projekty między innymi dla: Lotte Wedel, Danone, Kompania Piwowarska, eobuwie.pl, Arvato, Whirlpool, B/S/H, Geberit, RECARO, Tenneco, Sumitomo Electric, Stadler, Vesuvius Poland
