Training Within Industry to program, który stanowi uzupełnienie szczupłego zarządzania (ang. Lean Management). Lean to ścieżka, którą podąża nasza firma od wielu już lat. Lean pomaga nam wyszczuplać procesy z marnotrawstwa, budować wysoką jakość naszych produktów i procesów oraz spełniać oczekiwania klientów. Filozofia Lean daje szereg metod i narzędzi, które pomagają osiągnąć ten cel. Jednak to czego nauczyliśmy się z naszych działań praktycznych to fakt, że bez zaangażowania wszystkich ludzi w organizacji wdrażanie Lean skończy się niepowodzeniem. Zdaliśmy sobie sprawę, że nasze produkty są efektem nie tylko nowoczesnych maszyn, czy najlepszych metod, ale przede wszystkim pasji ludzi, którzy na co dzień pracują w naszej organizacji. Podobnie jest z wdrażaniem Lean – jeżeli chcemy robić to z najwyższą jakości to poza metodami i narzędziami Lean potrzebujemy największego zaangażowania pracowników. Najbogatszy człowiek w historii ludzkości, John Davison Rockefeller, powiedział kiedyś: „Umiejętność postępowania z ludźmi jest takim samym towarem handlowym jak cukier, czy kawa. I zapłacę za tę umiejętność więcej niż za jakąkolwiek inną pod słońcem.” Ta umiejętność związana jest z angażowaniem i motywowaniem pracowników, które to wzmacnia się poprzez budowanie ich świadomości (Rysunek 1).
Rysunek 1. Ludzie jako kluczowy element przy wdrażaniu filozofii Lean
Źródło: Piątkowski M., Zalecenia szkoleniowe przy wdrażaniu Lean, X Konferencja Lean Management, Wrocław 2010
Doskonałym uzupełnieniem procesu wdrażania Lean w naszej organizacji stał się program Training WIthin Industry TWI (z ang. Szkolenia w przemyśle), który zorientowany jest na rozwój umiejętności zarządczych u doświadczonych pracowników w zakresie przekazywania wiedzy (metoda Training Within Industry – Instruowanie Pracowników), doskonalenia metod pracy kaizen (Training Within Industry – Metody Pracy) oraz budowania relacji i rozwiązywania problemów (Training Within Industry – Relacje z Pracownikami). Program Training Within Industry jest brakującym ogniwem w skutecznym wdrażaniu filozofii Lean ponieważ rozwija on umiejętności zarządcze u doświadczonych pracowników, liderów i kierowników, a to oni stanowią o efektywności wdrożenia i utrzymywania zasad szczupłego zarządzania. Program Training Within Industry stał się odpowiedzią na istotny problem naszej organizacji: duża wiedza o procesach i metodach istnieje w „głowach” naszych pracowników i nie jest efektywnie przekazywana dalej w procesie uczenia.
Program TWI był podstawą przy tworzeniu kultury zarządzania w Toyocie, która opierała się na ciągłym doskonaleniu oraz nieustannym procesie nauczania. Fundamentem TPS (Toyota Production System) była standaryzacja pracy, którą program TWI tworzy. Taichii Ohno, twórca TWP, powiedział kiedyś: „”Moim pierwszym działaniem, kiedy zostałem kierownikiem na warsztacie maszynowym, było wdrożenie standaryzacji pracy.” Program TWI rozpoczął w naszej firmie kolejną transformację ze szczupłego przedsiębiorstwa (ang. Lean Enterprise) na budowanie organizacji uczącej się.
Nasza firma – Tarczyński S.A.
Grupa TARCZYŃSKI koncentruje się na przetwórstwie mięsa wieprzowego i drobiowego oraz sprzedaży i dystrybucji wytwarzanych wyrobów mięsno-wędliniarskich pod marką TARCZYŃSKI. Posiada trzy zakłady produkcyjne. Główny zakład, zlokalizowany w Ujeźdźcu Małym, jest jednym z najnowocześniejszych zakładów produkcji wyrobów wędliniarskich w Europie. W skład Grupy ponadto wchodzą zakłady produkcyjne w Sławie i w Bielsku-Białej.
Rysunek 2: Widok siedziby głównej Grupy Tarczyński S.A. w Ujeźdzcu Małym
Rysunek 6: Zakład Produkcyjny w Bielsku Białej
Wdrożenie Training Within Industry w naszej organizacji – pierwsza fala
Celem „pierwszej fali” było zdobycie wiedzy i umiejętności w zakresie programu Training Within Industry wśród wybranych pracowników z trzech zakładów produkcyjnych. Pierwsza fala realizowana była ze wsparciem konsultanta firmy LeanTrix sp. z o.o., który posiadał 9-letnie doświadczenie z wdrażania programu Training Within Industry. Cały proces realizowany był w oparciu o cykl PDCA (ang. Plan – Do – Check – Act). To podejście było gwarantem skuteczności i efektywności procesu zdobywania wiedzy i umiejętności (tabela 1).
Tabela 1. Wdrażania programu TWI w Tarczyński S.A. wg cyklu PDCA – pierwsza fala.
Fala pierwsza wdrożenia programu Training Within Industry zakończyła się tym, że w naszej organizacji mieliśmy wytrenowanych:
- 8 certyfikowanych Instruktorów TWI, którzy posiadali umiejętności praktyczne w zakresie tworzenia standardów pracy i prowadzenia instruktażu stanowiskowego,
- 6 certyfikowanych Trenerów TWI, którzy są w stanie szkolić pozostałych pracowników w naszej organizacji bez wsparcia firmy zewnętrznej.
Kandydaci na Trenerów TWI zostali wybrani z trzech zakładów produkcyjnych. Po zakończonej certyfikacji otrzymali oni materiały trenerskie, które umożliwiają im samodzielnie prowadzić warsztaty praktyczne TWI. Dzięki temu nastąpi stopniowe wdrożenie programu TWI we wszystkich obszarach w naszych trzech zakładach produkcyjnych (ang. roll out).
Utrzymywanie wdrażania programu Training Within Industry
Program Training Within Industry, a w szczególności metoda TWI Instruowanie Pracowników, sprowadza się w praktyce do tworzenie przejrzystych standardów pracy (Instrukcje Pracy Standaryzowanej), a następnie ich wykorzystywanie przy instruktażu stanowiskowym. Instrukcje w programie TWI nie są wyłącznie nastawione na opis pracy (co robisz). Główny nacisk położony jest na wskazówki (jak powinieneś to robić) i co najważniejsze przyczyny, które uświadamiają pracowników dlaczego daną wskazówkę należy wykonać tak, a nie inaczej (dlaczego tak powinieneś to robić). Kluczowe w programie Training Within Industry jest wyćwiczenie umiejętności u doświadczonych pracowników w metodycznym przekazywaniu wiedzy zapisanej w standardach.
Dużym wyzwaniem w naszej organizacji była potrzeba tworzenie dokumentacji TWI, a następnie ich aktualizacja. Standardowo w tym celu wykorzystywane są programy z pakietu MS Office, które jednak zazwyczaj przysparzają wiele problemów np. z dodawaniem zdjęć, formatowaniem komórek, czy przechowywaniem aktualnych wersji. Pomocnym narzędziem, który zaczęliśmy stosować, był system informatyczny LeanTrix, który posiada dedykowany moduł do tworzenia Instrukcji Pracy Standaryzowanej (Rysunek 7). Ponadto w systemie zawartych jest kilkadziesiąt filmów instruktażowych, które są pomocne dla naszych Instruktorów i Trenerów TWI w przygotowaniu się do instruktażu stanowiskowego, czy prowadzenia warsztatu praktycznego.
Instrukcja Training WIthin Industry
Rysunek 7: Instrukcja Pracy Standaryzowanej wygenerowana z systemu LeanTrix
Innym wyzwaniem, przed którym stanęliśmy w fazie utrzymania wdrożenia programu TWI, było wydzielenie czasu dla Instruktorów TWI na działania praktyczne na hali produkcyjnej (tworzenie standardów oraz instruowanie pracowników) oraz dla Trenerów TWI na prowadzenie warsztatów praktycznych TWI. Potraktowaliśmy jednak cały projekt jako inwestycję, która początkowo wymaga zaangażowania środków, ale w przyszłości z pewnością przełoży się na mierzalne efekty w zakresie redukcji problemów produkcyjnych. Nasza organizacja stała się na tyle świadoma, że rozumiemy, że powstałe braki jakościowe, awarie, czy wypadki wywołane bezpośrednio przez błędy ludzkie są tylko efektem złego systemu zarządzania. Przyczyn źródłowych błędów ludzkich należy doszukiwać się w:
- Braku albo złym procesie szkolenia operatorów.
- Nieprzestrzeganiu standardu pracy przez operatorów, ale z tego powodu, że standard pracy był źle opracowany.
- Braku systemu nadzorowania i audytowania operatora po szkoleniu.
Program TWI działa na eliminację tych przyczyn źródłowych poprzez zaangażowanie liderów produkcyjnych w efektywny instruktaż stanowiskowy oraz doskonalenie metod pracy. Czas przeznaczony na działania praktyczne w zakresie TWI przełoży się na eliminację błędów ludzkich, a tym samym poprawę wszystkich kluczowych wskaźników mierzenia efektywności (ang. KPIs) w naszej firmie.
Podsumowanie i korzyści z wdrożenia programu Training Within Industry
Wdrożenie i ciągła praca w oparciu o program Training WIthin Industry przynosi dla Grupy Tarczyński S.A. wiele korzyści. Głównym miernikiem stosowanym na początku wdrożenia jest czas po jakim pracownik jest w stanie samodzielnie wykonywać operacje bez dodatkowej asysty i kontroli. Dzięki sprawnemu działaniu Instruktorów i Trenerów TWI udało się zredukować czas uczenia o 25-30%. Warto również wspomnieć o redukcji pomyłek jakościowych na które przełożyło się jasne i klarowne wdrożenie stanowiskowe poszczególnych pracowników liniowych i operatorów maszyn.
Program Training WIthin Industry dodatkowo w znaczący sposób przyczynił się do zmiany kultury organizacyjnej pod kątem nauki i szkolenia pracowników. Managerowie średniego szczebla zdali sobie sprawę jakie znaczenie ma prowadzenie szkoleń stanowiskowych z wykorzystaniem metody sprawdzonej w wielu branżach na przestrzeni kilkudziesięciu lat. Dodatkowo pracownicy szkoleni metodą TWI IP wykazują znacznie większą chęć do dzielenia się wiedzą z innymi pracownikami. Co więcej cały program Training WIthin Industry przyczynił się do budowania świadomości pracowników, operatorów, co ma bezpośrednie przełożenia na wskaźniki wydajnościowe i wskaźniki awaryjności maszyn wynikających z nieprawidłowej obsługi lub braku wiedzy.
Autorzy
Dawid Tarczyński, Dyrektor ds. Ciągłego Doskonalenia w Tarczyński S.A.
Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu na Wydziale Zarządzania i Informatyki. W Grupie Tarczyński S.A. od ponad 5 lat. Ma ponad 3-letnie doświadczenie w zakresie wdrożeń rozwiązań optymalizacyjnych procesy zarządzania dla branży produkcyjnej. Dodatkowo w Grupie Tarczyński S.A. odpowiedzialny za rozwój systemów zarządzania i budowy kultury Lean Manufacturing.
Krzysztof Kaczmarek, Manager Ciągłego Doskonalenia w Tarczyński S.A.
Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu na Wydziale Zarządzania i Inżynierii Produkcji – certyfikowany Trener TWI. Ma ponad 4-letnie doświadczenie w zakresie wdrożeń rozwiązań optymalizacyjnych procesy produkcyjne dla branży produkcyjnej i farmaceutycznej oraz projektowania i wdrażania systemu „Ciągłego Doskonalenia” i zarządzania w oparciu o narzędzia Lean Manufacturing (5S, SMED, TQM). Dodatkowo w Grupie Tarczyński S.A. odpowiedzialny za rozwój systemów klasy MES i wdrażanie wskaźników produkcyjnych.
Bartosz Misiurek, dr inż. – konsultant LeanTrix sp. z o.o.
Prezes Zarządu w firmie Leantrix sp. z o.o., która dostarcza systemy informatyczne wspierające wdrażanie Lean Management. Obecnie wspiera firmę Cooper Standard (Automotive) jako TWI Lead Coach Europe odpowiadając za wdrożenie programu TWI w kilkudziesięciu fabrykach w Europie. Od 2007 do 2015 roku odpowiedzialny był w Lean Enterprise Intitute Polska za transfer programu TWI z USA i następnie jego rozwój w Polsce. Pracował jako konsultant Lean Management, TPM i TWI dla przeszło 150 firm produkcyjnych i usługowych w Europie.
Artykuł opublikowano w magazynie Production Manager (sierpień – wrzesień 2016)
